کد مطلب:14083 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

در اثر شليك يك تير فشنگ و حسب اظهار پزشكي قانوني ، چشم چپ به طور كامل تخليه شده و كاسه چشم چپ در جمجمه دچار شكستگي «هاشمه » شده و همچنين در پلك هاي فوقاني و تحتاني نيز پارگي ايجاد شده «داميه » لطفا بفرماييد:
آيا ديه تخليه چشم و شكستگي كاسه چشم «جمجمه » و پارگي پلك ها همه با هم جمع مي شوند و يا فقط يك ديه «ديه چشم چپ » را بايد مورد حكم قرار داد؟

شكستگي جمجمه ، پارگي پلك ها و از بين رفتن حدقه چشم ، هر كدام جنايت جداگانه اي است كه مستلزم ديه خاص خود، خواهد بود. بر اساس آن چه از متون فقهي و فتاواي فقهاي بزرگوار استفاده مي شود، مسلماديات ياد شده ، تداخل نكرده و ضروري است هر كدام جداگانه مورد توجه قرار گرفته ، با هم جمع شوند.
توضيح بيشتر آن كه در خصوص هاشمه جمجمه در قسمت كاسه چشم و از بين رفتن حدقه چشم ترديدي نيست كه دو جنايت واقع شده است ; در قسمت چشم و پلك ها نيز فقها به تفكيك آن تصريح فرموده اند. درهمين راستا مرحوم صاحب جواهر در خصوص ديه اجفان (پلك هاي چشم ) مي فرمايد:
«ولو قلعت الاجفان مع العينين لم تتداخل ديتاهما، كما صرح به غير واحد...»1
گذشته از تصريح ياد شده ، آن چه از مباحث ديات بر مي آيد آن است كه در محاسبه ديه ، اصل بر عدم تداخل است . لذا در صورت تعدد جنايت هاي وارده بر اعضاء، تداخلي در ديه پيش نمي آيد. در استفتايي كه درهمين زمينه از حضرت آيه الله العظمي فاضل لنكراني «دامت بركاته » به عمل آمده است ، معظم له فرموده اند:
«به طور كلي در صورت تعدد زخم و جراحت ، ديه هم متعدد مي شود و هر جراحت مستقلي ديه مستقل ومخصوص به خود را دارد...»2
آري تنها موردي كه در قضيه مورد سؤال تداخل مي كند، ديه از بين رفتن حدقه چشم و بينايي زايل شده ازآن چشم است كه مقنن در ماده 458 ق .م .ا مصوب (1370)3 به آن تصريح كرده است .
در نتيجه ساير ديات ، بايد به صورت مستقل و جداگانه محاسبه شود; اگرچه از مجموع يك ديه كامل نيزبيشتر شود.
________________ پاورقي __________________
1ـ شيخ محمد حسن نجفي ، جواهر الكلام ، دار الكتب الاسلاميه ، ج 43، ص 184.
2ـ جامع المسائل ، ج 2، ص 463، مسأله 1214.
3ـ ماده 458 قانون مجازات اسلامي : «هرگاه با كندن حدقه چشم ، بينايي از بين رود ديه آن بيش از ديه كندن حدقه نخواهد بود...».